Compost op de tuin.
Geen tuin die zonder compost kan. Het verbetert de kwaliteit van de grond en je planten zullen hier zeker baat bij hebben.
Wat is compost?
Compost is verteerd natuurlijk materiaal. Dit kan zowel plantaardig als dierlijk zijn. Veelal wordt hiervoor keuken en tuinafval gebruikt. Als men goed composteert ontstaat er een mooie, rulle, aarde die naar bosgrond ruikt. Dit is een hele goede bodemverbeteraar. Het is in staat voeding te regulieren. Ook kan het water opnemen en weer afgeven als het weer droger wordt. Daarnaast helpt ook het bodemleven te activeren.
Waarom composteren?
Composteren kan in een compostvat of op een composthoop. Compostvaten zijn bij de meeste tuincentra wel te koop. Maar je kunt ook gemakkelijk zelf een composthoop maken.
Het grote voordeel is dat de kringlook klein blijft. Je maakt van je eigen keuken en tuinafval compost, wat je weer in je eigen tuin kan gebruiken. Het levert dus gratis compost op.
Hoe maak je compost?
Je kan gewoon alles op een hoop gooien. De natuur zal dit verwerken tot compost.
Maar als je een paar spelregels hanteer, dan gaat het sneller en krijg je een betere compost.
Gebruik je een compostvat? Verwijder de bodem van het vat en zet het vat op de grond. Zet hem niet op de tegels, maar laat je afval rechtstreeks contact maken met de grond. Zo kan het bodemleven, zoals de wormen e.d. gemakkelijk bij het afval om het te verwerken tot compost.
Zelf een composthoop maken is gemakkelijk. Dit kan al met 4 palen en een stuk gaas, of met 4 pallets die je aan elkaar vast schroef.
Formaat.
Door het composteren zal er warmte vrijkomen. Deze warmte is nodig om eventueel onkruidzaad onschadelijk te maken. Hiervoor moet de composthoop een temperatuur van tenminste 60 graden Celsius behalen. Dit haalt hij alleen als de composthoop een grootte heeft van minimaal 1 meter breed, 1 lang en 1 meter hoog is. Ook moet er voldoende zuurstof in de hoop zitten.
Vocht.
Het is belangrijk dat een composthoop niet heel erg nat is. Dit vinden de organisme die het moeten omzetten naar compost niet prettig. Ook mag de composthoop niet helemaal droog zijn. Het beste is dus licht vochtig.
Keren.
Om te zorgen dat er voldoende zuurstof in de composthoop zit kan je de hoop regelmatig omkeren. Om die reden wordt er dan ook vaak 3 of meer bakken naast elkaar gemaakt.
- In bak 1 gaat steeds het verse afval.
- Na bijvoorbeeld 6 weken wordt deze overgeschept naar bak 2, bak 1 wordt gevuld met vers afval.
- Later wordt bak 2 overgeschept naar bak 3, alles van bak 1 naar bak 2 en bak 1 wordt opnieuw gevuld met vers afval.
- Weer een aantal weken later wordt bak 3 geleegd en gebruikt in de tuin. Bak 2 gaat naar bak 3, bak 1 gaat naar bak 2, in bak 1 gaat vers afval.
Indien gewenst kan de compost gezeefd worden. Alle steentjes en plasticjes worden eruit gezocht. Alle takjes en ander grof tuinafval gaat dan weer in bak 1 en draaien de hele cyclus nog een keer mee.
Bruin en groen.
Er is verschil tussen bruine materialen en groene materialen.
Bruine materialen zijn meestal bruin, zoals stro, houtsnippers en dode bladeren. Groene materialen zijn vaak groen, zoals vers snoeiafval, onkruid en grasmaaisel. Hier hoort ook het keukenafval bij.
Groene materialen zijn rijk aan stikstof. Bruine materialen zijn rijk aan koolstof en andere belangrijke bouwstoffen. Deze zullen langzamer verteren en hebben hierbij stikstof nodig.
Om een mooi eind resultaat te krijgen is het zaak om bruine en groene materialen af te wisselen. Bijvoorbeeld 5 cm groen, 5 cm bruin, 5 cm groen, 5 cm bruin, enz.
Teveel groen spul en je krijg een natte, stinkende massa waar weinig leven in zit. Teveel bruin spul, dan zal de omzetting naar compost zeer lang duren. Het komt gerust niet heel precies, maar enige afwisseling is zeker nodig.
Versnellers.
In de winkel zijn compostversnellers te koop. Deze heb je echter niet nodig.
Wil je snel compost, keer dan regelmatig de composthoop en zorg dat er voldoende stikstof bij zit. Dit kan in de vorm van koemestkorrels of grasmaaisel. Ook smeerwortel of brandnetel kunnen gebruikt worden. Meng dit aan het begin van het proces door de compost.
Herfst.
In de winter staat de compost stil. Verdeel in het najaar de compost van 3 maanden en ouder over de tuin (mulchen).
Vers afval wordt opzij geschept en vormt een begin van een nieuwe hoop.
Wat mag wel en wat mag niet?
Het zal vanzelf spreken dat steen, glas en plastic niet thuis hoort op de composthoop.
Zelf ben ik niet zo moeilijk, zolang het maar natuurlijk is. Volgens sommige bloggers horen de volgende materialen niet op de composthoop. Dit gaat om brood, koffiedik, theezakjes, vlees en vis, zowel rauw als gekookt, gekookte groente en sinaasappelschillen. Zelf doe ik dit allemaal wel op de composthoop, zonder nadelige gevolgen hiervan te ondervinden.
Gooi geen uitwerpselen van katten of honden op de composthoop (zoals kattenbakvulling). Hierin kunnen bacteriën inzitten, waarvan mensen verschrikkelijk ziek kunnen worden.
Kleine hoeveelheden mest, zoals kippenmest, kunnen gerust op de composthoop.
Koffiepads en theezakjes bevatten vaak plastic en kunnen dus beter niet op de hoop. Koffiedik en losse thee mogen wel op de composthoop.
Kaaskorsten bestaan vaak uit plastic, dus niet op de hoop.
Ook eierschalen mogen graag op de composthoop.
Het is verstandig om zieke planten af te voeren en niet op de composthoop te gooien. Vele ziektes kunnen hier overleven.
Gier.
Over het werken met gier heb ik een aparte pagina geschreven die zeker de moeite waard is om ook te lezen.
Laatst aangepast: 28 mei 2021